Tarihi Süreç İçerisinde Laiklik - Yusuf YILDIRIM Em.İl.Trm.Mdr.
Tarihi Süreç İçerisinde Laiklik
Yazar: Yusuf YILDIRIM Em.İl.Trm.Mdr. | Tarih: 27 / 11 / 2022 | Yazı Okunma: 153
Benim için, laik bakış açısı edilgen olarak edinilmiş bir miras olmadı ancak bunun yerine yavaş ve uzun süren bir değişimin zor ulaşılan bir sonucu oldu. Bazı ahlaksal değerlerimin erken gelişme dönemimde aldığım dinsel eğitime dayanıp dayanmadığını hala merak ederim. Umberto Eco
Laik kelimesi Yunancada “Laikos” sıfatından gelir.Latincede “Laicus”tur. Laos, halk , kalabalık demektir.Laikos, halka ait, ruhban olmayan demektir.Laicus, dinsel olmayan demektir.
Liberalizmin fikri kaynaklarından sayılan laiklik ,siyasi kudretin dini kudretten ayrılmasını ifade eder.
Avrupa da kilisenin cennetin tapusunu satması ve günahların bağışlanmasına karşı,bir keşiş olan ,martin Luther , dinde aracıya gerek yoktur diyerek, 1517 de , 95 maddelik bir tezi kilisenin kapısına çiviler.Martin Luther in bildirisinden sonra ,Laiklik temel tartışma konusu olmuştur.
Luther,kurtuluş ve günahlardan bağışlanmayı,yaşanan zamana getiriyor.Günahların bağışlanması için öteki hayatın gelmesine gerek yoktur.
Dinle arasına mesafe koyan Avrupa’nın, başta teknoloji olmak üzere her alanda ilerlemesine karşılık , dini söylem ve uygulamalardan vazgeçmeyen orta doğu ülkelerinin geri kalmışlığı laiklik konusunu gündemde tutmuştur.
Laiklik, Devletin , din veya dinsizlik konusunda tarafsız ve müdahalesiz kalmasını savunan ilkedir.
Laiklik insanların sadece dini değil,dünyevi ahlak ile ahlaklanmasıdır.Yaşam biçiminin dini kurallara göre değil toplumsal kurallara göre olmasıdır.
Laiklik , yetkinin gökte değil yerde olmasıdır.
Tarihsel süreçte ilk ve orta çağdaki devletlerde din ve devlet kurumları bir bütünlük arz etmiştir.Mısır,Roma,Çin uygarlıkları devleti kutsal saymışlar, Tek Tanrılı dinler , mutlak iktidar , Allahın dır diye buna karşı çıkmışlardır.
Reform ve Rönesans hareketleri ile Hıristiyanlık kendisiyle hesaplaşmıştır.Bu hesaplaşma ile Laiklik ilkesi gündeme gelmiş ve Hıristiyanlık devlet işlerini belirlemede saf dışı bırakılmıştır.
Laiklik kavramı için , İngiliz ve Alman toplumu Seküler kelimesini kullanır. Sekülerizm, dini öğeleri sosyal,hukuki ve siyasi kümeden ayıran bir durumu ifade eder.
Laisizm ,Laikliğin bir modeli olup , Fransız devrimi ve Bolşevik devriminden sonra uygulanmıştır. Bu sistem, din aleyhtarlığı ve dini yok etme
Fikrine dayanmaktadır.
Yine diğer bir model , dışlayıcı Laikliktir. Bu da dini özel alanlarla sınırlamaktadır.Din kamusal alan dışında tutulmaktadır.
Diğer bir model pasif Laikliktir.Bu modelde devlet din ve vicdan özgürlüğünün sınırlarını geniş tutmuş ,dini kurumlarla uzlaşma sağlanmıştır.
Laiklikte esas olan ,”Devletin mutlak tarafsızlığı”dır.Devletin siyasi varlığı üzerinde dini inançlar söz konusu olmamalıdır.Devlet bütün din ve inançlar karşısında tarafsız olmalıdır.Vicdan ve inanç özgürlüğüne saygı gösterilmelidir.
Siyasi güçler (Liderler) ya dini devletin egemenliğine almaya çalıştılar , ya da yok etmeye çalıştılar.
Dini, Devletin egemenliğine almaya çalışanlar; İngiliz kıralı Vlll. Edward,Fransa kıralı,XVl, Luis,Rus Çarı deli Pewtro, Osmanlı Padişahı ll. Mahmut ve İtalya diktatörü Musolini.
Dinin etkisini yok etmeye çalışanlar; Robespiyer, Hitler, Lenin ve Mao.
Devlet hiçbir dini taşımamalı ve esas almamalıdır.Bir dine inanma veya inanmama kişiyi ilgilendirir. Devlet hiçbir dini ayine iştirak etmez.Bireylerin her türlü dini davranışlarını kabul eder.Devlet dini esaslara dayanan kanun yapamaz.
Ll, Mahmut’tan beri özellikle son 70 yılda ,Tarikat ve Cemaatlerin önü açılmış ve iktidarlara ortak olmuşlardır.Laiklik ve seküllerizmi konuşamaz olduk.Oysa,Dünyayı okuyamayan gerici ve şeriatı isteyenlerin sayısı %5-6 yi geçmez.Çoğunluk ben dinimi yaşamakta sıkıntı çekmiyorum diyor.Dini ve milliyetçi anlayışlarda demokrasi çıkmaz.
Afganistan,yeşil kuşak,BOP,Arap baharı ile beslenen siyasi İslam yenildi ve bitti.Uygar ve Dünyalı bir toplum olmak için Laiklik ilkelerine dört elle sarılmalıyız.
Laik bir toplumda öğretimin dini bir temele göre yapılmaması önem arz eder.
Din, boş inançlardan arındırılmalıdır.Kafa yararlı işler için yorulmalıdır.
Laiklik, iyi anlatılmazsa ,toplum laikliğin önemini kavrayamazsa , binlerce yıllık alışkanlıklardan yani dini ritüiller den vazgeçemez.
00:36
Sosyal Medya Bizi Nereye Götürüyor? | |
Murat AKKUŞ |
HAMAS Mı FKÖ Mü? | |
Av. Haydar MIZRAK |
Diktatör Olmak İsteyen Birine Altın Öğütler | |
Yusuf YILDIRIM Em.İl.Trm.Mdr. |
Dağlarına Bahar Gelir Mi Memleketimin? | |
Ayhan ONGUN |
Evîn Hewcedarîye | |
Mehmet AVCI |
Yerel yönetimlerde kültürel çalışmalara sosyolojik bir bakış | |
Prof. Dr. Ahmet ÖZER |
Kadınlar da Erkekler Kadar Zordur... | |
Fakir YILMAZ |
Göz Yetmez Yüreğinle Gör Beni | |
Ziya Yıldırım GÜNTEKİN |
Maxmur’da Ölmek Zamanı | |
Av. Mahmut ALINAK |
Iğdır'da Dilenci Kirliliği | |
Fatma Çetin KABADAYI |
Hrant Dink Cinayeti Ne Zaman İşlendi? | |
Hasan ÇATAK |
Topçu Bebel Garcia nın Franko Faşizmini Mundar Ettiği Eylem | |
Daşkacı EWDO |
Iğdır Belediyesi
Iğdır İl Emniyet Müdürlüğü
Iğdır İl Tarım Müdürlüğü
Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü
Iğdır İl Milli Eğitim
Iğdır İl Sağlık Müdürlüğü
Iğdır İl Özel İdare
Iğdır Gençlik ve Spor
Iğdır Havalimanı
Iğdır SGK
Iğdır TSO
Iğdır Barosu
Aralık Belediyesi
Karakoyunlu Belediyesi
Tuzluca Belediyesi
Halfeli Belediyesi
Cumhuriyet Gazetesi
Karar Gazetesi
Fotomaç Gazetesi
DHA
Artı Gerçek
Milli Gazetesi
Azerbaycan Haber Ajansı
Agos Gazetesi
OdaTv
Gazete Duvar
Tele1
Ermeni Haber Ajansı
KrdNews
Amerika'nın Sesi
Evrensel Gazetesi
Haber Önü
Sözcü Gazetesi
• Rûdaw
• Bernamegeh
• Kürdistan24
• Kundir
• Şalom Gazetesi
• Mezopotamya Ajansı
• Bitlisname
• JİNNEWS
Sitemizdeki yazı, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır. İzinsiz veya Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Tasarım ve Programlama: Iğdır Doğuş Gazetesi